Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), dul ve yetim aylığıyla ilgili en çok merak edilen sorulardan biri olan “aynı anda alınabilir mi?” sorusuna açıklık getirdi. 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu çerçevesinde belirlenen şartlar, hem dul hem de yetim aylığı alacak kişilerin durumuna göre değişkenlik gösteriyor.
Dul ve Yetim Aylığı Almanın Temel Şartları
Dul aylığı, vefat eden eşin sigortalı olması şartıyla bağlanır. Dul kalan kişi yeniden evlenmediği sürece maaşı almaya devam eder.
Yetim aylığı ise kız çocukları için evli olmama, sigortalı bir işte çalışmama veya başka bir gelir almama şartlarıyla verilir. Erkek çocuklar için genellikle yaş sınırı ve öğrenci olma kriteri aranır.
Aynı Anda Aylık Almak Mümkün mü?
SGK, bu konuda iki farklı sigorta statüsü ayrımı yapıyor:
- Aynı sigorta statüsünden (örneğin SSK-SSK) gelen maaşlar: Kişi sadece birini tercih ederek alabilir.
- Farklı sigorta statüsünden (örneğin SSK-Emekli Sandığı) gelen maaşlar: Kişi her iki aylığı da tam olarak alabilir.
Örnek: Kocası SSK emeklisi olan bir kadın dul aylığı alırken, babası Emekli Sandığı’ndan emekli ise yetim aylığı da aynı anda alabilir.
Mevzuat Ne Diyor? 1 Ekim 2008 Sonrası Önemli
1 Ekim 2008 tarihinden sonra yürürlüğe giren düzenleme, bu tür ödemelere açıklık getiriyor. Buna göre:
- Farklı sigorta kollarından gelen maaşlar tam olarak alınabiliyor.
- Aynı sigorta kolundan gelen maaşlar arasında seçim yapılması gerekiyor.
- Anne ya da babadan gelen düşük maaşlar, bazen yarım olarak bağlanabiliyor.
İstisnai Durumlar ve Önemli Detaylar
- Yurtdışından alınan maaşlar, SGK kapsamına girmez ve alınmaya devam edebilir.
- Bağ-Kur Tarım ve SSK Tarım statüsündeki kişiler için ayrı kurallar uygulanır.
- Birden fazla ölüm aylığı hakkı olan kişilerde en düşük olan maaş dikkate alınmaz, iki tanesi ödenir.
- Yeniden evlenme durumunda dul maaşı kesilir, ancak eşin yeniden vefat etmesi halinde tercih hakkı yeniden doğar.
Dul ve yetim aylıklarının eş zamanlı alınabilmesi için vatandaşların sigorta türlerine dikkat etmesi ve SGK danışmanlık hizmetlerinden destek alması büyük önem taşıyor.
